مقدمه:

دانشگاه و دانشجو از محورهای توسعه علمی ، فرهنگی و اجتماعی کشور محسوب می شوند و سرای دانشجویی به عنوان خانه دوم دانشجو اهمیت ویژه ای در ارتقاء نشاط معنوی، حفظ آرامش روحی و جسمی ، اعتلای شخصیت و افزایش کیفیت تحصیلی دانشجویان دارد بی شک توسعه کمی و کیفی سراهای دانشجویی از جایگاه ویژه ای نزد مسئولین ذیربط با توجه به ضرورت تحقق اهداف دانشگاه در خصوص تولید علم و نیروی انسانی توانمند علمی برخوردار خواهد بود.

سرای دانشجویی محیطی است برای زندگی دانشجویان غیربومی که برای تحصیل در دانشگاه نیاز به اسکان دارند، تا بتوانند نیازهایی همچون استراحت، مطالعه، همنشینی با دوستان، بهداشت فردی، گذراندن اوقات فراغت و پرداختن به امور اجتماعی، معنوی و فرهنگی را در محیطی جمعی برآورده نمایند. بدیهی است دانشجو به دلیل دوربودن از خانواده و قرار گرفتن در شرایط جدید زندگی همراه گروه همسالانی با ارزش ها، آرمان ها و فرهنگ های متفاوت، با چالش های مهمی روبرو خواهد شد که بعضاً استرس زا نیز هستند. زندگی در سراهای دانشجویی دانشگاه صنعتی اصفهان نیز به دلیل دوربودن از شهر نیز ممکن است این چالش ها را تشدید نماید. دلتنگی، افسردگی، بی حوصلگی و عدم سازگاری با هم اتاقی ها یا سایر ساکنین سرا چالش های مهمی هستند که برای آن ها باید تمهیداتی اندیشیده شود. از طرف دیگر سرای دانشجویی دارای ضوابطی است که برای رعایت نظم و  سلامت جسم و روح دانشجو  در زندگی گروهی در سرای دانشجویی ضروری است. لذا پیش رو، الگو و رهبر بودن سبک اداره سراهای دانشجویی در مقایسه با سایر دانشگاه ها در اولویت قرار دارد.

در همین راستا دانشگاه صنعتی اصفهان در افق 5 ساله خود ضمن بالا بردن کیفیت زندگی دانشجویی در سراها از لحاظ اعتقادی، اخلاقی، ایمنی و سبک زندگی، در نظر دارد بتواند از لحاظ ویژگی های سراهای دانشجویی، در بین رتبه اول تا سوم دانشگاه های کشور قرار گیرد.

چشـم انـداز اداره سراهای دانشجویی:

" فراهم آوری محیطی امن، آرام و بانشاط به منظور اسکان بهینه دانشجویان به همراه تأمین نیازهای خدماتی و رفاهی با هدف ارتقاء کمی و کیفی سطح زندگی دانشجویی در سراها "

اهداف کلان (اصول):

1. پذیرش، ثبت نام و اسکان مناسب دانشجویان واجد شرایط در سراهای دانشجویی
2. فراهم نمودن زمینه ی حفظ و ارتقاء امنیت و آرامش و ایجاد نشاط پایدار در سراهای دانشجویی
3. ایجاد، بهبود و ارتقاء زیرساخت های لازم برای زندگی با کیفیت در سراهای دانشجویی
4. بستر سازی برای تعامل فرهنگ ها و اقوام مختلف کشور در سراهای دانشجویی
5. زمینه سازی اصلاح و ارتقاء سبک زندگی ایرانی-اسلامی در بین ساکنین سراهای دانشجویی

• پذیرش، ثبت نام و اسکان مناسب دانشجویان واجد شرایط در سراهای دانشجویی

یکی از اهداف کلان اداه سراهاس دانشجویی برنامه ریزی به منظور پذیرش واسکان دانشجویان متقاضی سکونت در خوابگاه‌ها، اعم از پسران، دختران، دانشجویان متأهل در حد توان و امکانات خوابگاهی با اولویت دانشجویان غیر بومی در مجموعه سراهای مجردی و متأهلی می باشد. به همین منظور اسکان دانشجویان در سه مقطع زمانی مهرماه، بهمن ماه و تابستان برای متقاضیان صورت گرفته و امور مربوط به تسویه حساب دانشجویان ساکن در سراهای دانشجویی نیز پیگیری می گردد.

اداره سراهای دانشجویی در نظر دارد تا با اصلاح سیاست های چینش دانشجو در اتاق ها به اولویت ­بندی تخصیص اتاق بر اساس امتیازات تعریف شده از سوی اداره بپردازد. همچنین با نظارت کمّی وکیفی بر امور جاری سراهای دانشجویی شامل خدمات، تأسیسات، امور اداری پرسنل تحت پوشش سعی بر ایجاد شرایط مناسب اسکان برای دانشجویان دارد که لازمه این امر نیز پیش بینی به موقع نیازهای خدماتی، تأسیساتی، تعمیرات واقلام ضروری جهت تجهیز سراهای دانشجویی می باشد.

در همین راستا اداره سراهای دانشجویی ضمن ارتباط وهماهنگی باتشکل های دانشجویی واقع در سراها، بر نحوه فعالیت های آنان نظارت داشته و به ارائه خدمات فرهنگی، رفاهی و رفع بخشی از نیازهای مالی و معیشتی دانشجویان می پردازد.

• فراهم نمودن زمینه ی حفظ و ارتقاء امنیت و آرامش و ایجاد نشاط پایدار در سراهای دانشجویی

به وجود آوردن محیطی سالم و مفید جهت رشد و تربیت دانشجویان ساکن سرا از مهم­ترین دغدغه های اداره سراهای دانشجویی است. به همین منظور تأمین محیطی سالم، مطلوب و برخوردار از جذابیت های دیداری جهت رشد و تربیت ساکنین، فراهم نمودن زمینه های حفظ و ارتقاء امنیت و آرامش و ایجاد نشاط پایدار ضمن افزایش نشاط دانشجویی و حفظ آرامش روحی و جسمی ساکنین سراهای دانشجویی، موجب دستیابی به سرایی امن، پویا، چابک، به روز، منظم، دقیق و تمیز خواهد شد.

مهیا نمودن فضایی بانشاط وانرژی بخش برای ساکنین سراها و تأمین نشاط پایدار در سایر سطوح دانشجویان ساکن، کادر اداری و مدیریتی سراهای دانشجویی سبب ارتقاء سلامت روحی و جسمی ساکنین سراهای دانشجویی خواهد شد. در همین راستا اداره سراهای دانشجویی سعی خواهد نمود تا محیطی امن و آرام، مفرح و شاد و مناسب زندگی درخور نام دانشگاه صنعتی اصفهان فراهم نموده تا ضمن تلاش اثربخش در رفع خلأ وجودی خانواده، از آسیب های روانی و اجتماعی ساکنین سرا جلوگیری نماید. لذا اداره سراها در هماهنگی با مرکز مشاوره و راهنمایی دانشجویان برای تقویت وتأمین سلامت رفتاری، عاطفی واجتماعی ساکنین سرا برنامه ریزی لازم را انجام خواهد داد تا سلامت روحی و جسمی دانشجویان در سراهای دانشجویی به نحو چشمگیری ارتقاء یابد.

علاوه بر این اداره سراها با هدف ارتقاء امنیت و آرامش در سراهای دانشجویی به افزایش جذابیت های دیداری (بصری) سرای دانشجویی با رعایت حریم فردی و اجتماعی دانشجویان خواهد پرداخت تا ضمن ایجاد بستری مناسب در راستای مدیریت محله ای بلوک های سراهای دانشجویی (بحث شهرداری شدن سراها)، امنیت و نظم در درون سراها ایجاد گردد و در همین راستا نیز در نظر دارد تا دستورالعمل های مربوط به سکونت در سراهای دانشجویی را تعریف، تصویب و اجرا نماید.

• ایجاد، بهبود و ارتقاء زیرساخت های لازم برای زندگی با کیفیت در سراهای دانشجویی

لازمه زندگی با کیفیت در سراهای دانشجویی برخورداری از زیرساخت های لازم، مطلوب، به روز و کارآمدی است که بتواند نیازهای فردی و اجتماعی زندگی دانشجویی را پوشش دهد. زیرساخت های مدنظر شامل تمام ابعاد فیزیکی (تجهیزات، تأسیسات و...)، روانشناختی، اجتماعی، فرهنگی، مدیریتی (قوانین و آئین نامه ها و...) و منظر (جلوه های دیداری) سراهای دانشجویی می باشد که بازسازی، بهبود و ارتقاء این ساختارها در سراهای دانشجویی مدنظر قرار گرفته است.

در همین راستا اداره سراهای دانشجویی در نظر دارد تا ضمن بازتعریف، ایجاد و ارتقاء فرآیندهای اداری و اجرایی مدیریت سراهای دانشجویی با بهره گیری از تکنولوژی های روز به تدوین و اصلاح آئین نامه های داخلی و اجرای قوانین بالادستی در راستای بهبود زندگی مسالمت آمیز در محیط سراهای دانشجویی بپردازد. در همین راستا اقداماتی نظیر ابلاغ دقیق و واضح قوانین و آئین نامه ها، تشکیل کمیته های تخصصی با حضور همکاران مرتبط به منظور اصلاح آئین نامه ها، تنظیم منشور اخلاقی، تعریف و اجرای دستورالعمل های مربوط به ایمنی، بهداشت و محیط زیست (HSE) در سراهای دانشجویی، سازماندهی بهینه نیروی انسانی مدیریت سراها، ارتقاء کمی و کیفی نیروی انسانی در مجموعه سراها، تدوین شرح وظایف کادر اداری- مدیریتی سراها، مدیریت بهینه هزینه ها و تهیه نرم افزار مدیریت سراها (شامل تخصیص اتاق، انبارداری و...) در سراهای دانشجویی از طرف اداره سراهای دانشجویی پیگیری خواهد شد.

علاوه بر این اقداماتی همچون بسترسازی و ایجاد فضای فیزیکی لازم برای زندگی با کیفیت، ارتقاء کیفیت و استاندارد سازی تجهیزات و امکانات سراهای دانشجویی، تعمیر و تجهیز سراهای فرسوده و مستهلک و برنامه ریزی برای ساخت سراهای جدید، فراهم نمودن محیط خوابگاه به نحو مناسب و در حدتوان جهت اسکان دانشجویان و زیبا سازی فضاهای سراهای دانشجویی از طرف اداره سراها انجام خواهد گردید.

لذا انتظار می رود با تلاش اداره سراها جایگاه و موقعیت کمی و کیفی سراهای دانشجویی دانشگاه برای رسیدن به استاندارهای مطلوب خوابگاهی ارتقاء یابد و امکانات و کیفیت سراها با نیازهای دانشجویان دوره­ های کارشناسی، تحصیلات تکمیلی و دانشجویان بین الملل جذب شده به دانشگاه همسو گردد و دانشگاه صنعتی اصفهان نیز در زمینه کیفیت سراهای دانشجویی ضمن بهره گیری از تغییرات و فناوری های نوین در سطح جهان، با سایر دانشگاه ها همگام شود و در این زمینه از اقداماتی نظیر انجام طرح های تحقیقاتی در زمینه نیاز سنجی خدمات ضروری سراها، نظر سنجی از میزان رضایت ساکنین سراها و... در جهت تکریم ارباب رجوع و جلب رضایت ساکنین سراها بهره گیرد.

• بستر سازی برای تعامل فرهنگ ها و اقوام مختلف کشور در سراهای دانشجویی

بالابردن سطح آگاهی دانشجویان در راستای مهارت های زندگی فردی و اجتماعی و ارتقاء مهارت های ارتباطی ساکنین سراهای دانشجویی از اولویت های اداره سرای دانشجویی است که با حضور و سکونت دانشجویان از اقوام و فرهنگ های مختلف در سراهای دانشجویی تسهیل می شود. از آن جا که یکی از ویژگی­های سرای دانشجویی سکونت همزمان و ارتباط نزدیک افراد با فرهنگ ها و اقوام مختلف از سراسر کشور می باشد، بستر مناسبی برای کسب و افزایش مهارت های زندگی فردی و اجتماعی (مهارت های ارتباطی، سازگاری، تاب آوری و...) ساکنین سراها فراهم می شود.

در همین راستا اداره سراها در نظر دارد تا ضمن فراهم نمودن بستر مناسب برای اجرای فعالیت های فرهنگی و اجتماعی و ترغیب دانشجویان به شرکت در فعالیت های اجتماعی، به شکوفاسازی ابعاد وجودی و قابلیت های دانشجویان در تعامل با سایر ساکنین سرا بپردازد.

علاوه بر این حمایت از دانشجویان مستعد و خلاق و تکریم از آنها بخصوص در بازه زمانی هفته سراهای دانشجویی در برنامه های اداره سراها مدنظر قرار گرفته تا با بهره گیری از مشارکت فعال و صمیمانه دانشجویان ساکن در سراهای دانشجویی در جهت حفظ و نگهداری سراهای دانشجویی و ارتقاء سطح اخلاقی و رفتاری دانشجویان در سراها تلاش شود.

• زمینه سازی اصلاح و ارتقاء سبک زندگی ایرانی-اسلامی در بین ساکنین سراهای دانشجویی

اداره سراهای دانشجویی دانشگاه صنعتی اصفهان با فراهم آوری امکانات مختلف در سراهای دانشجویی نه تنها تلاش می نماید تا کیفیت زندگی دانشجویی را ارتقاء بخشد، بلکه در ترویج سبک زندگی ایرانی-اسلامی بین ساکنین سرا اهتمام جدی دارد. لذا به منظور نهادینه کردن اخلاق، نظم و انضباط و قانون مداری فردی و اجتماعی ضمن تدوین آیین نامه ها و دستورالعمل های مربوط به سکونت در سراها، پایبندی به اصول و ارزش های اسلامی و ملی، قانون مداری، بسترسازی در راستای گسترش ارزش های دینی، اخلاقی و انسانی را سرلوحه عمل قرار گرفته است.

در راستای اصلاح و ارتقاء سبک زندگی در سراهای دانشجویی با تأکید بر سبک ایرانی-اسلامی اداره سراها اقداماتی نظیر نهادینه کردن فرهنگ مطالعه و کتاب خوانی با ایجاد سالن مطالعه های مطلوب در سراهای دانشجویی، ایجاد فضای آزاد اندیشی و تبادل افکار در محیط زندگی دانشجویی، سوق دادن دانشجویان به طرف نهادهای مدنی سراها از جمله شورای صنفی در جهت قانون مند شدن دانشجویان، تعریف پوشش متعارف در سراهای دانشجویی (اصلاح سبک پوشش در محیط سراها و زندگی خصوصی)، تدوین ساز وکار جلب مشارکت حداکثری دانشجویان ساکن سراها در زمینه گسترش و بسط  قانون گرایی را در نظر خواهد داشت.

به منظور شناخت و برگزیدن سبک زندگی مناسب نیز از طریق تحقیق در جهت تعامل با عاملین و آگاهان به سبک زندگی صحیح اسلامی و ایرانی، تهیه پرسشنامه و انجام نظر سنجی و یافته های پژوهشی در سطح سراهای دانشجویی، بهره مندی از حضور مشاوان و روانشناسان عامل و آشنا به معارف اسلامی، برگزاری کارگاه های آموزشی با توجه به جنسیت دانشجویان (دختر-پسر) برای بالا بردن سطح آگاهی، تدوین و تبیین ساز و کار حضور و مشارکت حداکثری نهادهای فرهنگی (معاونت فرهنگی، نهاد رهبری و...)، تعریف و تخصیص امتیازات و تسهیلات مختلف به منظور تشویق دانشجویان با انضباط و منظم، تدوین راهبردهای ارائه خدمات به مشتریان درقالب (تنظیم منشور اخلاقی اداره امور خوابگاه‌ها، منشور حقوق شهروندی در نظام مقررات خوابگاهی و... ) در جهت بستر سازی دسترسی دانشجویان به اطلاعات و رفع نیازهای ساکنین در کوتاه­ترین فرصت ممکن و برگزاری جلسات پرسش و پاسخ و بازدید از خوابگاه ها و استفاده از نقطه نظرات اصلاحی و پیشنهادات و انتقادات دانشجویی پیشنهاد می شود.

در نهایت انتظار می رود بر اساس چشم انداز پیش بینی شده، اداره سراها نه تنها زمینه ساز فراهم آوری محیطی امن، آرام و برای اسکان دانشجویان شود، بلکه پس از دوره پیش رو، سطح زندگی دانشجویی در سراها از لحاظ کمّی و کیفی ارتقاء یابد که این مهم نیز با مشارکت و همراهی حداکثری ساکنین سرا به ویژه دانشجویان قابل دستیابی خواهد بود.